Làm thế nào để đọc tâm trí? Kỹ thuật 'đọc người' của Oz Perlman
Có những khoảnh khắc dường như bạn có thể đoán trước được suy nghĩ của ai đó. Đó là cảm giác như một đồng nghiệp im lặng trong cuộc họp sắp có một thông báo quan trọng, hoặc trực giác ngay từ lần gặp mặt đầu tiên rằng "Tôi sẽ làm việc lâu dài với đối tác này". Nhà thông thái sân khấu TED2025, Oz Pearlman, gọi cảm giác này không phải là "đọc tâm trí (mind reading)", mà là "đọc con người (people reading)". Và ông ấy khẳng định rằng khả năng này không phải là siêu năng lực bẩm sinh, mà là một kỹ năng được trau dồi qua 30 năm thực hành.
Cũng là người làm việc thực tế với dữ liệu và hợp tác cùng nhiều người khác nhau, tôi cảm thấy có sự cảnh giác tự nhiên đối với khái niệm 'đọc tâm trí'. Tuy nhiên, khi theo dõi bài diễn thuyết của ông, chúng ta nhận ra rằng kỹ năng quan sát, ghi nhớ, và thấu cảm mà chúng ta đã sử dụng trong công việc và cuộc sống thực sự có tiềm năng rất mạnh mẽ. Bài viết này không chỉ đơn giản là tóm tắt màn trình diễn ấn tượng của ông, mà còn là nỗ lực khám phá cách chúng ta có thể áp dụng khung 'đọc con người' mà ông giới thiệu vào thực tế của mỗi người.
Mục lục
Ảo tưởng của đọc tâm trí và kỹ năng của đọc con người
Listen, Repeat, Reply: thuật toán đơn giản nhất để nhớ tên
Sự nhận biết và nghệ thuật đọc người: ứng dụng trong ngành công nghệ
Thay vì đọc tâm trí, trở thành người đọc sự quan tâm
1. Ảo tưởng đọc tâm trí, kỹ năng đọc người
Chúng ta thường bị mê hoặc bởi những khả năng như phép thuật.
Oz Pearlman tự giới thiệu mình là "nguời dẫn đầu tư duy hàng đầu thế giới" sau đó ông nhanh chóng chỉnh lại lời đó. Ông nói rằng không phải là đọc suy nghĩ bằng sức mạnh siêu nhiên mà là đọc con người. Đó là kỹ năng quan sát mà ông đã xây dựng qua 30 năm bằng cách 'kỹ thuật ngược' cách tâm trí con người hoạt động. Cảnh ông đoán chính xác nhân vật mà khán giả đang nghĩ đến như Alexander Đại Đế hay Trevor Noah trên sân khấu cho thấy kỹ năng đó hoạt động tinh vi đến mức nào.
"Tôi không thể đọc tâm trí. Điều tôi có thể làm là đọc con người." — Oz Pearlman Bản gốc bài giảng
Điểm thú vị là ông nhấn mạnh rằng tất cả những điều này là "kỹ năng mà ai cũng có thể học được". Tất nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả chúng ta đều có thể trở thành những nhà cảm thụ tinh vi như ông. Nhưng lập luận này tạo ra một sự căng thẳng quan trọng. Kỹ năng của ông rõ ràng bao gồm những phần trình diễn và thủ thuật phục vụ giải trí, nhưng cốt lõi là có những lĩnh vực 'quan sát' và 'hiểu biết tâm lý' có thể học hỏi. Chúng ta cần giữ một cái nhìn lạnh lùng để phân biệt đâu là phần trình diễn và đâu là những kỹ năng chúng ta có thể học.
2. Lắng nghe, Lặp lại, Đáp lại: Thuật toán nhớ tên đơn giản nhất
Kinh nghiệm quên tên người mới ngay khi vừa quay lưng, chắc hẳn nhiều bạn cũng từng trải qua.
Một trong những kỹ thuật cụ thể ít ỏi mà Pearlman chia sẻ trên sân khấu là 'thuật nhớ tên'. Ông nói rằng khi gặp người mới, chỉ cần qua ba bước sẽ không bao giờ quên tên: 'Lắng nghe (Listen), Lặp lại (Repeat), và Đáp lại (Reply)'. Quá đơn giản đến mức có thể gây nghi ngờ, nhưng khi ngẫm kỹ chúng ta thường thất bại ngay từ bước đầu tiên là 'lắng nghe'. Trong khi người đối diện giới thiệu, chúng ta lại bận lo lắng nghĩ xem mình sẽ nói gì đến mức bỏ qua thông tin quan trọng nhất là tên.
Trọng tâm của kỹ thuật này là khi lần đầu nghe tên, chúng ta phải gửi tín hiệu có ý thức đến não rằng "Đây là thông tin quan trọng".
Lắng nghe (Listen): Dừng lại các suy nghĩ khác và chỉ tập trung hoàn toàn vào tên người đối diện.
Lặp lại (Repeat): Ngay lập tức lặp lại tên đó trong cuộc trò chuyện, như "Rất vui được gặp bạn, [tên]."
Đáp lại (Reply): Sử dụng lại tên khi kết thúc cuộc trò chuyện hay khi đặt câu hỏi để khắc sâu vào não.
Hành động đơn giản này không chỉ là phép lịch sự cơ bản. Đặc biệt trong văn hóa Việt Nam, việc nhớ và gọi đúng tên và chức danh của đối phương là nền tảng của một mối quan hệ, nhưng đôi khi có thể bị bỏ qua do gặp quá nhiều người. Tuy nhiên, nhớ tên là cách mạnh mẽ nhất để truyền tải thông điệp "Tôi đang tập trung vào bạn và tôi tôn trọng bạn". Điều này thực sự là bước đầu tiên hiệu quả nhất trong việc xây dựng mối quan hệ và lòng tin.
3. 'Nhạy bén' và Chim tinh học: Đọc vị con người trong ngành công nghệ
Cuối cùng, 'người làm việc tốt' cũng là người có 'nhạy bén' cao.
Kỹ năng 'đọc vị con người' mà Pearlman nói đến rất sát với khái niệm 'nhạy bén (nunchi)' trong tiếng Hàn. Nhạy bén không chỉ đơn giản là nhận biết bầu không khí, mà còn là cảm giác cao cấp giúp đọc ra ý định, cảm xúc chưa được thể hiện bằng lời, và bối cảnh toàn diện của tình huống. Chim tinh học của Pearlman trông giống như phiên bản nâng cao, có ý thức và có cấu trúc của nhạy bén. Tức là, thay vì dựa vào cảm giác, đây là quá trình thu thập và phân tích các dữ liệu như biểu cảm, giọng điệu, dáng điệu và các kiểu lựa chọn khác nhau để suy luận.
Kỹ năng này đặc biệt tạo ra sự khác biệt mạnh mẽ hơn ở các lĩnh vực đề cao logic và dữ liệu như trong ngành công nghệ. Một Quản lý Sản phẩm (PM) giỏi có thể nắm bắt được sự do dự nhỏ nhặt của nhà phát triển ngay cả khi họ nói "được", để rồi hỏi "Phần nào làm bạn lo lắng nhất?" nhằm giải quyết các vấn đề tiềm ẩn trước khi chúng xảy ra. Một nhà lãnh đạo tài năng sẽ nhận ra sự thay đổi trong biểu cảm của thành viên dù họ nói là ổn, và yêu cầu một buổi nói chuyện riêng để phòng tránh tình trạng kiệt sức.
Tuy nhiên, kỹ năng này giống như một con dao sắc, có ranh giới đạo đức. Nó có thể được dùng để thao túng tâm lý người khác trong các hoạt động marketing không lành mạnh hoặc quyết định không cần thiết. Khi rèn luyện kỹ năng đọc vị người khác, bản thân cũng cần thiết lập những tiêu chuẩn đạo đức về việc sử dụng sức mạnh này để giúp đỡ và đồng cảm với người khác.
4. Trở thành người hiểu ý thay vì người đọc tâm trí
Cuối cùng, tôi tin rằng mọi kỹ năng đều nên hướng tới 'kết nối'.
Bài trình diễn cuối cùng của Pearlman kết thúc với việc trao quyền cho một khán giả để đoán suy nghĩ của một khán giả khác. Điều này tượng trưng cho thông điệp "ai cũng có thể làm được" mà anh đã nhấn mạnh trong suốt buổi diễn. Tất nhiên, đó cũng là một phần của kế hoạch được dàn xếp hoàn hảo. Nhưng điều anh muốn tặng cho khán giả không phải là siêu năng lực mà là niềm tin và giác quan nhỏ bé rằng 'nếu tập trung hơn một chút, ta có thể hiểu đối phương sâu sắc hơn'.
"Nếu tôi biết 'cách' bạn suy nghĩ, tôi cũng có thể biết bạn đang nghĩ 'gì'." — Oz Pearlman
Lời này nghe có vẻ kiêu ngạo, nhưng trong bối cảnh kinh doanh lại đem đến một góc nhìn sâu sắc. Nếu biết đồng nghiệp coi trọng điều gì, muốn tránh rủi ro nào, hay từ ngữ nào khiến mắt họ sáng lên, bạn có thể dự đoán với độ chính xác cao lựa chọn của họ trong cuộc họp tới. Đây không phải là đọc tâm lý, mà là cách dự đoán tôn trọng sự chú ý và ưu tiên của người khác.
Cuối cùng, điều chúng ta mong muốn là trở thành người không chỉ đọc tâm trí mà còn lắng nghe điều mà người khác coi trọng. Trên sân khấu khi buổi biểu diễn kết thúc, không phải là màn trình diễn lôi cuốn của người đọc tâm trí, mà là những dữ liệu về con người mà anh đã kiên trì quan sát trong 30 năm qua. Và tất cả chúng ta có thể xây dựng một mối quan hệ nơi mà dù không thể đọc được suy nghĩ, ta vẫn có thể chiếm được cảm tình của người khác bằng cách chú tâm hơn một chút trong cuộc sống hàng ngày của mình.
TL;DR: Tóm tắt 3 dòng cho người bận rộn
Bài nói chuyện TED2025 của Oz Perlman cho thấy 'đọc tâm trí' không phải là siêu năng lực mà là 'đọc con người' – một kỹ năng có thể học được. Cốt lõi của kỹ năng này nằm ở việc quan sát sâu sắc đối phương và hiểu biết về tâm lý con người.
Lập luận chính: Mentalism không phải là phép thuật, mà là kỹ năng quan sát và suy luận được rèn giũa trong 30 năm.
Kỹ thuật thực tiễn: Ba bước 'Lắng nghe, Lặp lại, Phản hồi' là một phương pháp đơn giản và mạnh mẽ giúp ghi nhớ tên một cách chắc chắn.
Ứng dụng: Kỹ năng 'đọc con người' này tương tự như 'nunchi' của Hàn Quốc và có thể được áp dụng để tạo ra kết nối sâu sắc hơn trong lãnh đạo, đàm phán, và mọi mối quan hệ nhân sự.
💰 Nhận ưu đãi giảm giá của Shopee qua liên kết này
👉 Đi đến phần ưu đãi
